PIN i zielony – mandat karny po nowemu

Poproszę PIN i zielony – takie słowa można usłyszeć już nie tylko w supermarkecie, ale również od policjanta po wystawieniu mandatu karnego. Póki co w zasadzie wyłącznie w teorii z uwagi na to, że jeszcze niewielu funkcjonariuszy zostało wyposażonych w terminale płatnicze. Dzięki wprowadzeniu nowych przepisów karę m.in. za wykroczenie drogowe będziemy mogli uregulować na miejscu kartą płatniczą.

 

Jak było do tej pory?

W postępowaniu mandatowym funkcjonariusz policji może nakładać grzywnę w drodze następujących mandatów karnych:

1. wydawanego ukaranemu po uiszczeniu grzywny bezpośrednio funkcjonariuszowi, który ją nałożył (tzw. gotówkowy)
2. kredytowanego, wydawanego ukaranemu za potwierdzeniem odbioru;
3. zaocznego

Pierwszy z nich wydawany jest w stosunku do osoby czasowo przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub niemającej stałego miejsca zamieszkania albo pobytu. Mandat taki staje się prawomocny z chwilą uiszczenia grzywny funkcjonariuszowi, który ją nałożył. Chodzi tu w większości o cudzoziemców, którzy zobowiązani są do zapłaty mandatu gotówkowo funkcjonariuszowi od razu na miejscu popełnienia wykroczenia. Pozostałe dwa rodzaje mandatów wydaje się w stosunku do osób stale mieszkających na terenie kraju.

Konieczność gotówkowej zapłaty mandatu przez obcokrajowca lub osoby nie mającej stałego zamieszkania albo pobytu na terenie RP w praktyce niejednokrotnie powodowała znaczne uciążliwości. Brak odpowiedniej ilości gotówki rodził potrzebę dojazdu wraz z policją do najbliższego bankomatu lub banku. W ten sposób traciło się cenny czas, ale również i pieniądze.

Co się zmieniło?

W czerwcu 2017r. weszła w życie nowelizacja ustawy kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Ustawodawca wprowadził przepis art. 102a o następującej treści:

 

Art. 102a

1. Zlecenia płatnicze na rzecz organów właściwych do poboru należności wynikających z grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego mogą być składane również w formie dokumentu elektronicznego przy użyciu oprogramowania udostępnionego przez banki lub innego dostawcę usług płatniczych w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1572 i 1997) uprawnionego do przyjmowania zleceń płatniczych albo w inny sposób uzgodniony z bankiem lub innym dostawcą usług płatniczych przyjmującym zlecenie.

2. Zlecenie płatnicze, o którym mowa w § 1, zawiera serię i numer mandatu karnego oraz datę wystawienia mandatu karnego, przy czym niepodanie lub błędne podanie tych informacji stanowi podstawę do odmowy realizacji wpłaty gotówkowej lub polecenia przelewu.

3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw informatyzacji i po zasięgnięciu opinii Prezesa Narodowego Banku Polskiego, może określić, w drodze rozporządzenia, wzór formularza wpłaty gotówkowej oraz polecenia przelewu na rachunek organu właściwego do poboru należności wynikających z grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego, uwzględniając dane identyfikujące wpłacającego oraz tytuł wpłaty.

 

 

Dodatkowo od 2 września 2017r. zacznie obowiązywać art. 98 kpw w znowelizowanej wersji:

 

Art. 98

1. W postępowaniu mandatowym można nakładać grzywnę w drodze mandatu karnego:

1) wydawanego ukaranemu po uiszczeniu grzywny bezpośrednio funkcjonariuszowi, który ją nałożył;

2) kredytowanego, wydawanego ukaranemu za potwierdzeniem odbioru;

3) zaocznego.

2. Mandatem karnym, o którym mowa w § 1 pkt 1, może być nałożona grzywna jedynie wobec osoby czasowo przebywającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub niemającej stałego miejsca zamieszkania albo pobytu. Mandat taki staje się prawomocny z chwilą uiszczenia grzywny funkcjonariuszowi, który ją nałożył.

3. Mandatem karnym, o którym mowa w § 1 pkt 2, może być nałożona grzywna jedynie wobec osoby innej niż wymieniona w § 2 albo mającej miejsce stałego zamieszkania lub pobytu na terytorium innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Mandat powinien zawierać pouczenie o obowiązku uiszczenia grzywny w terminie 7 dni od daty przyjęcia mandatu oraz o skutkach nieuiszczenia grzywny w terminie. Staje się on prawomocny z chwilą pokwitowania jego odbioru przez ukaranego.

3a. Grzywna nałożona mandatem karnym, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, może być uiszczona w formie bezgotówkowej, za pomocą karty płatniczej lub innego instrumentu płatniczego, o ile funkcjonariusz ją nakładający dysponuje odpowiednim urządzeniem do autoryzacji rozliczeń. Grzywnę uważa się za uiszczoną z chwilą potwierdzenia dokonania płatności uzyskanego z urządzenia do autoryzacji rozliczeń.

3b. W przypadku uiszczenia grzywny w formie, o której mowa w § 3a, koszty związane z autoryzacją transakcji i przekazem środków na właściwy rachunek bankowy ponosi ukarany.

3c. Funkcjonariusz informuje ukaranego o możliwości uiszczenia grzywny w formie, o której mowa w § 3a, oraz treści § 3b.

4. Mandatem karnym zaocznym można nałożyć grzywnę w razie stwierdzenia wykroczenia, którego sprawcy nie zastano na miejscu jego popełnienia, gdy nie zachodzi wątpliwość co do osoby tego sprawcy; mandat taki pozostawia się wówczas w takim miejscu, aby sprawca mógł go niezwłocznie odebrać.

5. Mandat karny, o którym mowa w § 1 pkt 3, powinien wskazywać, gdzie w terminie 7 dni od daty jego wystawienia ukarany może uiścić grzywnę, oraz informować o skutkach jej nieuiszczenia w tym terminie. Staje się on prawomocny z chwilą uiszczenia grzywny we wskazanym miejscu i terminie.

 

W rezultacie wprowadzonej zmiany funkcjonariusze policji zostaną wyposażeni w odpowiednie terminale płatnicze, dzięki którym cudzoziemcy i osoby nie mające stałego miejsca zamieszkania lub pobytu na terenie kraju będą mogli uiścić grzywnę za pomocą karty płatniczej. Co więcej, taka forma będzie dostępna też dla pozostałych kierowców. To do nas będzie należała decyzja, czy przyjmując mandat zapłacimy go kartą na miejscu wykroczenia, czy też wybierzemy klasyczną wersję mandatu kredytowanego.

Dzięki temu, iż zlecenie płatnicze będzie wskazywać na serię i numer wystawionego mandatu karnego oraz jego datę nie powinno być wątpliwości czego dotyczy realizowana płatność. Takie rozwiązanie może stanowić istotne ułatwienie, bowiem do chwili obecnej wielu kierowców narzekało na brak możliwości gotówkowej zapłaty mandatu. A zatem nie zdziw się jeśli wkrótce podejdzie do Ciebie policjant z terminalem płatniczym – przepisy w końcu coraz odważniej, choć jeszcze w dosyć wolnym tempie, podążają za rozwojem techniki.

Uwaga! Płać za siebie!

Wszystko wydaje się proste, ale jest jedno ale. Płacąc mandat kartą płatniczą nie zapominaj o treści art. 57 kodeksu wykroczeń, zgodnie z którym wykroczenie popełnia ten, kto nie będąc osobą najbliższą dla skazanego lub ukaranego uiszcza za niego grzywnę lub ofiarowuje mu albo osobie dla niego najbliższej pieniądze na ten cel.  Dla przypomnienia – osobą najbliższą  jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu. A zatem kartą płacimy tylko za siebie i swoich najbliższych!